Son dövrlərdə qadınların qlobal miqyasda işçi qüvvəsinə daha aktiv inteqrasiyası və iqtisadi yüksəlişi diqqət mərkəzindədir. ABŞ-da qadınların işçi qüvvəsində rekord səviyyəyə çatması, qadın sahibkarlığının artması və maaş fərqinin azalması bu uğurun əsas göstəricilərindəndir. Lakin bu uğurları Azərbaycan kontekstində qiymətləndirdikdə bəzi fərqlər və çətinliklər diqqətəlayiqdir.
ABŞ-da qadınlar işçi qüvvəsinin 50%-dən çoxunu təşkil etsə də, Azərbaycanda bu göstərici 48%-ə yaxınlaşır. Qadınlar əsasən təhsil, səhiyyə, ticarət və kənd təsərrüfatı sahələrində çalışır. STEM (elm, texnologiya, mühəndislik və riyaziyyat) kimi sahələrdə isə qadınların iştirakı hələ də məhduddur. Bu, təhsil və karyera istiqamətindəki gender stereotipləri ilə əlaqələndirilir.
Azərbaycanda qadınlarla kişilər arasındakı maaş fərqi qlobal tendensiyaya uyğun olaraq azalsa da, bəzi sahələrdə bu fərqlilik hələ də qalır. Qeyri-rəsmi sektorun böyük paya malik olduğu ölkədə qadınlar xüsusilə kənd yerlərində daha aşağı maaşlı işlərdə çalışırlar. Bu problem qadınların iqtisadi müstəqilliyini məhdudlaşdırır.
İki işləyən valideyn modeli Azərbaycanda yeni-yeni yayılmağa başlasa da, hələ də ənənəvi ailə modelləri dominantdır. Lakin iqtisadi çətinliklər qadınların ailə büdcəsinə dəstək vermək üçün işçi qüvvəsinə daha çox qoşulmasına səbəb olub. Bu tendensiya qadınların ailə daxilindəki qərar qəbul etmə hüquqlarını artırıb.
Qadın sahibkarlığı Azərbaycanda iqtisadiyyatın mühüm hissəsinə çevrilməkdədir. Qadınlar ölkədə startaplara rəhbərlik edir, e-ticarət kimi rəqəmsal sahələrdə fəallıq göstərir. Bununla yanaşı, dövlət və beynəlxalq təşkilatlar qadın sahibkarları dəstəkləyən layihələr həyata keçirirlər. Məsələn, Azərbaycan Respublikasının Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi qadın fermerlər üçün xüsusi proqramlar təşkil edir.
Azərbaycanda qadınların iş həyatında üzləşdiyi əsas problemlərdən biri uşaq baxımı və sosial təminat sistemlərindəki çatışmazlıqlardır. İqtisadi uğurlara baxmayaraq, qadınların maliyyə savadlılığı sahəsində maarifləndirilməsi vacibdir. Bu, qadınların öz bizneslərini qurmaqda və ya ailə büdcəsini idarə etməkdə daha effektiv olmalarına kömək edir.
Qadınların iqtisadi yüksəlişi yalnız şəxsi uğur deyil, eyni zamanda ölkənin inkişafı üçün əsas faktordur. Ədalətli iş mühiti, gender bərabərliyi və qadınların liderlik sahələrində daha çox təmsil olunması, Azərbaycanda iqtisadi inkişafı sürətləndirə bilər. ABŞ və digər ölkələrin təcrübəsindən öyrənərək, Azərbaycan qadınlar üçün daha geniş imkanlar yaratmağa davam etməlidir.
Qadınların iqtisadi gücünün artırılması həm onların sosial statusunu yüksəldir, həm də cəmiyyətin rifahını təmin edir. Azərbaycanda qadınların iqtisadi sahədə daha güclü təmsil olunması üçün davamlı səylər göstərilməlidir.