Cümə günü Yaponiyanın əsas fond indeksləri – Nikkei 225 və Topix – ABŞ bazarlarında yaranan gərginliyin təsiri ilə kəskin eniş yaşadı. Nikkei 225 indeksi 2.4% azalaraq 48 700 həddinin altına düşdü, Topix isə 0.5% geriləyərək 3 282 punkta eniş göstərdi. Bu, əvvəlki sessiyadakı qısa müddətli artımı tamamilə neytrallaşdırdı və investor psixologiyasının nə qədər həssas olduğunu bir daha sübut etdi.
ABŞ-da səhmlərin ucuzlaşması əsasən iki faktorla bağlı idi: süni zəka (AI) sektorunda “şişmiş dəyər” narahatlığı və gözləniləndən güclü gələn məşğulluq statistikası. ABŞ-da iş yerlərinin artması Federal Reserve-in dekabr ayı üçün gözlənilən faiz endirimini təxirə salacağı ehtimalını gücləndirdi. Bu risk Tokio bazarına da keçdi. Yaponiyanın texnologiya və AI sektoru – xüsusilə SoftBank Group, Advantest, Kioxia Holdings, Fujikura və Lasertec – 3.8%-dən 14%-ə qədər dəyər itirdi. Bu eniş ölkənin yüksək texnologiyaya bağlı indekslərinin nə qədər həssas olduğunu göstərdi.
Baş nazir Sanae Takaichinin hökumətindən yeni iqtisadi stimulların elan olunacağı gözləntisi də bazara təzyiqi artırıb. Stimulların büdcə yükünü yüksəltməsi ehtimalı yenin zəifləməsinə, dövlət istiqrazlarında isə satışların çoxalmasına səbəb olur. İnvestorların riskdən qaçması bu xəbərlə daha da sürətləndi. İqtisadi siyasətin hara yönələcəyi yenin kursu və korporativ sektor üçün qısa müddətli qeyri-müəyyənlik yaradıb.
Makroiqtisadi tərəfdən isə Yaponiyada oktyabrın core inflyasiyası son üç ayın maksimumuna yüksəlib, bu isə tələb təzyiqinin artdığını göstərir. Eyni zamanda ixrac göstəriciləri proqnozları üstələyib ki, bu da qlobal tələbin Yapon şirkətləri üçün hələ də güclü olduğunu göstərir. Lakin bu müsbət rəqəmlər bazarların hazırkı psixoloji gərginliyini azalda bilmədi.
Yaxın dönəmdə Nikkei üçün iki kritik faktor var: Yaponiya hökumətinin stimullarının detalları və FED-in faiz qərarları. Tokio hökumətinin paketi gözləntilərdən daha sərt büdcə yükü yaratsa, yen daha da zəifləyə və idxala bağlı sektorlar təzyiq altında qala bilər. ABŞ-da isə faiz endiriminin gecikməsi qlobal likvidliyi sıxacağı üçün Yaponiyanın riskli aktivlərinə axın zəifləyə bilər.
Texniki təhlil Nikkei 225-in hazırda 48 000 punkt civarında güclü dəstək zonasında olduğunu göstərir. Bu səviyyənin qırılması halında satışlar 46 500–47 000 aralığına qədər dərinləşə bilər. Bazar sakitləşsə və AI sektorundakı qorxu yumşalsa, indeks yenidən 49 500 və 50 000 bəndlərinə doğru qayıda bilər. Lakin volatillik hələ də yüksəkdir və qısa müddətdə atılan addımlar emosional olacaq.