Cümə günü qlobal valyuta bazarlarında dolların yenidən güclənməsi həm Avropa valyutalarını, həm də Asiya valyutalarını təzyiq altında saxladı. FED-in dekabrda 0.25 faiz endiriminə gedəcəyi ehtimalı zəiflədikcə, investorların dollara yönəlimi artdı. Bu da həm avronu, həm funtu, həm franki, həm də yeni tarixi minimumlara yaxınlaşdırdı. Qlobal makro göstəricilər, siyasi qərarlar və regional iqtisadi dinamika valyutalar arasında kəskin fərqlənən mənzərə yaratdı.
Avro 1.15 dollara qədər geriləyərək son iki həftənin ən aşağı səviyyəsinə düşdü. FED-in oktyabr protokollarında siyasətçilərin faiz endiriminə dair fikir ayrılıqlarının üzə çıxması və oktyabr məşğulluq hesabatının ləğv olunması bazarda qeyri-müəyyənlik yaratdı. Bu arada Avropa Mərkəzi Bankı (ECB) siyasəti sərt şəkildə sabit saxlayaraq faiz dərəcələrini ən azı 2026-cı ilin sonuna kimi dəyişməmək niyyətində olduğunu mesaj verdi.
Avropa Komissiyasının 2025 üçün iqtisadi artım proqnozunu 0.9%-dən 1.3%-ə yüksəltməsi isə ənənəvi olaraq avronu dəstəkləməli idi. Artımın əsas səbəbi ABŞ-a ixracda yüksəliş və şirkətlərin Trump dövrü tariflərinə qarşı ehtiyat toplamasıdır. Lakin qlobal dollar təzyiqi bu dəstəyi neytrallaşdırdı. 2026-da artımın 1.2%-ə enməsi, 2027-də isə yenidən 1.4%-ə yüksəlməsi gözlənilir.
Britaniya funtu 1.305 dollara enərək yenidən yeddi aylıq minimuma yaxınlaşdı. İngiltərədə oktyabr üzrə başlıca inflyasiya 3.6%-ə düşərək həm Bank of England, həm də hökumət üçün rahatlıq yaratdı. Elektrik və istilik tariflərinin Ofgem tərəfindən aşağı salınması, hotel qiymətlərinin ucuzlaşması ümumi rəqəmi ciddi azaltdı.
Xidmət sektoru inflyasiyası 4.5%-ə, baza inflyasiya 3.4%-ə qədər zəiflədi. Bu göstəricilər maliyyə naziri Reyçel Rivzə 26 noyabr büdcə çıxışında “yaşayış xərclərini azaltmaq” istiqamətində daha çox imkan yaradır. Bank of England üçün də növbəti aylarda mümkün faiz endiriminə yol açır. Lakin qlobal dollar tələbi fonunda funt hələ də təzyiq altında qalır.
İsveçrə frankı dollar qarşısında 0.80 səviyyəsinin bir qədər üzərində dayanır və hələ də 2021-dən ən güclü mövqedədir. İnflyasiyanın yüksələcəyi gözləntiləri fonunda İsveçrə Milli Bankının (SNB) dekabrda faiz endirimindən uzaq dayanacağı ehtimalı frankı dəstəkləyir.
Bern hökumətinin ABŞ-la əldə etdiyi tarif razılaşması ABŞ tariflərini 39%-dən 15%-ə endirdi. Bu addım üçüncü rübdə tarif səbəbli geriləmədən sonra iqtisadiyyata bərpa şansı verir. Nvidia-nın müsbət nəticələri təhlükəsiz liman tələbini zəiflədib, lakin Ukrayna üzrə mümkün sülh danışıqları və ABŞ-ın gecikmiş iqtisadi statistikası investorları ehtiyatlı saxlayır.
Yapon yeni 157 həddində sabitləşsə də, həftəlik olaraq 2%-ə yaxın dəyər itirib. Maliyyə naziri Satsuki Katayamanın “müdaxilə mümkündür” mesajı valyutanın düşüşünü müvəqqəti dayandırdı. Bazarda gözlənti belədir ki, yen 160 həddinə yaxınlaşarsa, rəsmi müdaxilə qaçılmaz olacaq.
Baş nazir Sanae Takaiçi tərəfindən açıqlanması gözlənilən 20 trilyon yenlik stimulus planı ölkənin maliyyə dayanıqlığı ilə bağlı narahatlıq yaradıb və “Sell Japan” tendensiyasını gücləndirib. Bu, həm yendə zəifləmə, həm də dövlət istiqrazlarında satış təzyiqi yaradıb. Digər tərəfdən, oktyabr üzrə core inflyasiya son üç ayın maksimumuna yüksəlib, ixrac göstəriciləri isə proqnozları üstələyib.
Dollara tələbi artıran əsas amillər — zəif faiz endirimi ehtimalı, güclü ABŞ iqtisadiyyatı və gecikmiş statistikalar — qısa müddətdə dollar indeksini yuxarıda saxlayacaq. Bu səbəbdən: Avro üçün 1.14–1.16, funt üçün 1.29–1.31, frank üçün 0.79–0.81, yen üçün 156–160 aralığında volatillik gözlənilir.
ECB və BOE-dən yumşalma siqnalları gəlmədikcə Avropa valyutalarının sürətli bərpası çətin görünür.
Texniki qrafiklər göstərir ki, avro üçün 1.15 önəmli dəstəkdir və qırılarsa, 1.13 mümkün hədəfdir. Funt 1.30 ətrafında zəifdir və 1.295 altında düşüş sürətlənə bilər. Frank güclü trendini qoruyur, 0.80 altında daha da bahalaşa bilər. Yen üçün 157 aralıq dəstəkdir, lakin əsas döyüş xətti 160 səviyyəsidir.