Bazar ertəsi WTI markalı neft fyuçersləri 1%-dən çox bahalaşaraq bareli 61.7 dollara yüksəldi. Bu artım bazarların bir neçə həftədir gözlədiyi OPEC+ qərarından sonra gəldi. Qrup bazar qorxularını azaldaraq, noyabr ayında günlük hasilatı cəmi 137 min barel artırmaqla kifayətləndi – bu, oktyabr ayındakı artımın eynisidir. Analitiklərin fikrincə, bu qədər məhdud artım, OPEC+ ölkələrinin “təchizatla bazar sabitliyini eyni anda qorumağa” çalışdığını göstərir.
Ehtiyatlı strategiya: Tarazlığı pozmadan hasilat artımı
OPEC+ açıqlamasında qeyd edib ki, qərar “sabit qlobal iqtisadi perspektiv və sağlam bazar əsaslarına” əsaslanır. Yəni neft istehsalçıları tələbatın hələ zəif bərpa olunduğunu, buna görə də ani və kəskin artımın bazarda təklif bolluğu və qiymət təzyiqi yarada biləcəyini nəzərə alıblar. Həm də OPEC+ xəbərdarlıq edib ki, əgər iqtisadi şərait dəyişərsə, hasilat artımını dayandıra və ya geri ala bilərlər. Bu, xüsusilə ABŞ-da hökumət bağlanmasının yaratdığı qlobal iqtisadi zəifləmə qorxuları fonunda bazar iştirakçıları üçün mühüm mesaj sayılır.
Kəsintilərin açılması: Bir il öncə tamamlanan plan
Sentyabrın sonuna qədər OPEC+ artıq günlük 2.2 milyon barel hasilat kəsintisini bərpa etmişdi – planlaşdırılandan bir il əvvəl. Hazırda isə əlavə 1.65 milyon barel həcmdə azaldılmış hasilat mərhələli şəkildə geri qaytarılır. Bununla belə, bazar müşahidəçiləri qeyd edir ki, bu sürətli bərpa prosesinin davamı halında, 2025-ci ilin əvvəlində neft bazarında yenidən təklif artıqlığı riski yarana bilər.
Texniki mənzərə: 60 dollar dəstəyi qorunur
WTI texniki qrafiklərdə 60.25 – 60.5 dollar zonasında güclü dəstək, 62.17 dollar aralığında isə müqavimət formalaşdırıb. Qısa müddətdə 62 dolların qırılması halında, qiymətlərin 64.10 və 65.4 dollara qədər yüksəlməsi mümkündür. Əks halda, bazar 59.08 dollar səviyyəsinə kimi geri çəkilə bilər. Həcmlər nisbətən azalsa da, RSI göstəricisi 30 səviyyəsindən yuxarı qayıda bilər, bu da yüksəlişin hələ də aktiv olduğunu göstərir.
Fundamental proqnoz: balanslı, amma kövrək bazar
Fundamental mənzərə göstərir ki, OPEC+ hazırda balanslı, lakin çox həssas bir bazar strategiyası izləyir. Qlobal iqtisadi artım 2025-ci ilin əvvəlində 2.8% ətrafında proqnozlaşdırılır, bu isə neft tələbatının artımını məhdud saxlayır. ABŞ-da hökumət bağlanması, Çin və Avropada zəif sənaye göstəriciləri ilə birlikdə, enerji tələbinin qısamüddətli artımını zəiflədir. Buna baxmayaraq, OPEC-in “dəmir intizamı” və hasilatın nəzarətli şəkildə artırılması WTI üçün 60 dollar bazasının qorunmasına imkan yaradır.
Sabitlik illüziyası, yoxsa yeni dövrün başlanğıcı?
Neft bazarlarında vəziyyət zahirən sabit görünür, amma tarazlıq çox incə bir ip üzərindədir. OPEC+ qərarı bazarlara “sakitlik” gətirsə də, bu, həm də təchizatın daraldığı, tələbatın isə zəiflədiyi bir mərhələdə baş verir. Yəni bu sakitlik qalıcı deyil – ya iqtisadi dirçəliş nefti yuxarı çəkəcək, ya da tələbat azalması yeni qiymət təzyiqinə səbəb olacaq. Hər iki halda, OPEC+ bu dəfəlik “düzgün dozada ehtiyat” göstərdi.