ABŞ fond bazarlarında çərşənbə axşamı günü əhval-ruhiyyə kəskin dəyişdi. Son aylarda süni zəka (AI) sektorunun sürətli yüksəlişi ilə irəliləyən “bull market” artıq yorğunluq əlamətləri göstərir. S&P500 indeksi günün sonunda təxminən 1.8%, Nasdaq isə 2.3% dəyər itirdi. Texnologiya sektorunda aparıcı şirkətlərdən Nvidia (-4.1%), Microsoft (-3.6%) və Alphabet (-3.2%) kimi nəhənglər investorların mənfəət realizasiyasına tuş gəldi. Dow Jones isə 600 punkta yaxın gerilədi.
Qorxu, ehtiyat və reallığın toqquşması
Bazarlardakı eniş təkcə texnologiya səhmlərinin yorğunluğu ilə izah edilmir. Bir neçə böyük bankın və maliyyə holdinqinin rəhbərləri — o cümlədən JP Morgan baş direktoru Cemi Daymon — son günlərdə “bazarın real iqtisadi təməllərdən uzaqlaşdığı” barədə xəbərdarlıq edib. Onların fikrincə, yüksək qiymətləndirmələr, gəlirliliyin daralması və 10 illik ABŞ istiqrazlarının 4.6%-ə qədər qalxması, investorların risk iştahını azaldır. İqtisadi göstəricilər də qarışıq siqnallar verir: istehlak xərcləri zəifləyib, amma əmək bazarı hələ də gərgindir. Bu isə Fed-in faizləri daha uzun müddət yüksək saxlaya biləcəyi qorxusunu artırır.
Süni zəka bumunun ikinci mərhələsi?
Analitiklər qeyd edirlər ki, 2024–2025-ci illərin “AI rally”-si artıq bir çox texnoloji şirkətlərin qiymətlərində tam əksini tapıb. Bu o deməkdir ki, növbəti artım dalğası üçün ya gəlirlərin əhəmiyyətli dərəcədə yüksəlməsi, ya da yeni texnoloji irəliləyiş lazımdır. Goldman Sachs analitikləri hesab edir ki, qısamüddətli korreksiya ehtimalı yüksəkdir, lakin süni zəka bazarı “böyük mənzərədə” hələ bitməyib. Yəni investorlar indi “həyəcan”dan çox “seçicilik” mərhələsinə keçirlər.
Qısamüddətli texniki ssenari: düzəliş zonası aktivləşir
Texniki baxımdan, S&P 500 indeksində 4900–5000 punkt aralığı güclü müqavimət kimi görünür. RSI göstəricisi 70 səviyyəsindən aşağı enərək artıq düzəliş siqnalı verib. Satış təzyiqi davam edərsə, indeksin 4700 dəstək zonasına qədər geriləməsi mümkündür. Lakin bu zonada alıcıların yenidən aktivləşməsi gözlənilir. Nasdaq üçün də bənzər mənzərə var: 16000 punkt ətrafı qısamüddətli risk zonasına çevrilib. Fundamental tərəfdən isə yaxın həftələrdə açıqlanacaq inflyasiya və əmək bazarı göstəriciləri növbəti istiqaməti müəyyən edəcək.
Süni zəka eforiyası ilə reallıq arasında incə xətt
Wall Street indi çox maraqlı mərhələdədir: bir tərəfdə texnoloji inqilabın gətirdiyi ümidlər, digər tərəfdə isə sərt pul siyasəti və bahalaşan kapital. Bazarlar hələlik nə tam enişə, nə də yeni sıçrayışa qərar verə bilmir. Növbəti rübdə şirkətlərin mənfəət artımı zəifləsə, “AI bum”un növbəti fəsli qısamüddətli “soyuq ayı” dövrünə çevrilə bilər. Amma uzunmüddətli investorlar üçün bu enişlər növbəti yüksəlişin təməli ola bilər.