Dollar oktyabr ayını son üç ayın ən güclü göstəriciləri ilə başa vurmağa hazırlaşır. Dollar indeksi (DXY) cümə günü 99.5 səviyyəsində sabit qalaraq, ay ərzində təxminən 2% dəyər artımı göstərib. Bu yüksəliş investorların Federal Ehtiyat Sistemindən (Fed) əlavə faiz endirimləri ilə bağlı gözləntilərini zəiflətməsi fonunda baş verib. Çərşənbə günü açıqlanan qərarda Fed faiz dərəcəsini 0.25% azaltdı, lakin sədr Jerom Povel dekabrda növbəti addımın “avtomatik” olmadığını vurğuladı.
Siyasi fon güclənən dolları dəstəkləyir
Bazar iştirakçıları artıq dekabrda növbəti faiz endiriminin baş vermə ehtimalını 90%-dən 75%-ə endiriblər. Bu, dollar üçün əsas dəstək amili kimi çıxış edib. Paralel olaraq, Tramp və Si Tsinpinin görüşü də valyuta bazarına təsirsiz ötüşməyib. Tərəflər arasında əldə olunan razılaşmaya görə, ABŞ Çin mallarına tətbiq olunan bəzi rüsumları azaldacaq, Pekin isə ABŞ-dan soya idxalını artıracaq, fentanil ixracına nəzarəti sərtləşdirəcək və nadir torpaq elementlərinin ixracına qoyulan məhdudiyyətləri dayandıracaq. Bu diplomatik yumşalma qısamüddətli sabitlik gətirsə də, bazar iştirakçıları hələ də geopolitik gərginliklərin tam aradan qalxmadığını düşünürlər.
Yapon yeninə qarşı ən böyük aylıq artım
Dollar xüsusilə Yapon yeninə qarşı kəskin güclənib. Oktyabr ayı ərzində ABŞ valyutası yeni seçilmiş Baş nazir Sanae Takaiçinin fiskal genişlənməni və yumşaq monetar siyasəti dəstəkləyən açıqlamaları fonunda yenə qarşı ən böyük aylıq artımını göstərib. Analitiklər qeyd edirlər ki, Yaponiyanın davamlı aşağı faiz siyasəti və dövlət borcunun artması yenin struktur zəifliyini dərinləşdirir.
İl sonuna doğru istiqamət: Risklər və fürsətlər
Fundamental olaraq, dolların güclənməsi qısamüddətli dövrdə əsasən Fed-in ehtiyatlı ritorikasına və ABŞ iqtisadiyyatının müqayisəli sabitliyinə əsaslanır. Dekabr iclasında əlavə faiz endirimi baş verməzsə, dolların 100 səviyyəsini test etməsi mümkündür. Əks halda, Fed-in “yumşaq dönüşü” investorların risk iştahasını artıraraq, indeksin 98.0-ə qədər geri çəkilməsinə səbəb ola bilər.
Texniki mənzərədə isə 99.5 səviyyəsi güclü müqavimət kimi formalaşıb. Bu xəttin yuxarı qırılması 100.2 istiqamətində yeni impuls yarada bilər, lakin 98.7 aşağısında qapanış trendin müvəqqəti tənəzzülə keçidini göstərəcək. Yəni qarşıdakı həftələrdə dolların istiqamətini həm Fed-in dekabr tonallığı, həm də ABŞ-Çin ticarət münasibətlərindəki ton müəyyən edəcək.
Güclü dollar, ehtiyatlı bazar
Oktyabr ayı göstərdi ki, dollar hələ də qlobal bazarda “təhlükəsiz liman” rolunu qoruyur. Amma bu güc artımı daha çox ehtiyatlı gözləntilərdən, yoxsa real iqtisadi üstünlüklərdən qaynaqlanır – bu sualın cavabı ilin sonuna doğru daha aydın görünəcək.