Embedded Files
Çində istehsal sektoru oktyabr ayında son altı ayın ən zəif fəaliyyətini göstərib. Rəqəmlərə görə, ölkənin rəsmi NBS İstehsal Menecerləri İndeksi (PMI) 2025-ci ilin oktyabrında 49.0-a enib. Bu, sentyabr ayındakı 49.8 göstəricisindən və bazar proqnozlarından (49.6) aşağıdır. İndeksin 50 səviyyəsinin altında qalması, sektorda yeddinci ardıcıl ay daralma deməkdir. Analitiklər bu azalmanı hökumətin ixracı artırmaq üçün gördüyü tədbirlərin əksinə, qiymət rəqabətini kəskinləşdirməsi ilə izah edirlər.
Çinin istehsal qiymətləri indeksi
Tələb zəifləyir, istehsal azalır, qiymətlər düşür
İstehsal göstəricisi altı ay sonra ilk dəfə azalma ilə (49.7, 51.9 qarşı) qeydə alınıb. Yeni sifarişlər də sürətlə geriləyib – 48.8 səviyyəsinə düşərək, sentyabrdakı 49.7-dən aşağı enib. Xüsusilə xarici satışlarda azalma diqqət çəkir: oktyabrda 45.9-a düşən göstərici, apreldən ən zəif nəticədir. Şirkətlər alış səviyyələrini də əhəmiyyətli dərəcədə azaltmağa məcbur qalıblar (49.0, 51.6-ya qarşı). İstehsal müəssisələrində məşğulluq bir qədər daha çox azalıb (48.3, 48.5-ə qarşı), təchizat müddətləri isə beş ayın ən uzun səviyyəsinə çıxıb (50.0, 50.8-ə qarşı).
Qiymət cəbhəsində də təzyiq artıb. Giriş xərclərinin inflyasiyası son üç ayın ən aşağı səviyyəsinə enib (52.5, 53.2-yə qarşı), təchizat müddətləri isə beş ayın ən uzun səviyyəsinə çıxıb (50.0, 50.8-ə qarşı), lakin satış qiymətləri daha kəskin düşüb (47.5, 48.2-yə qarşı). Bu, müəssisələrin mənfəət marjasını daraldaraq daxili bazarda da təzyiqləri artırıb. Üstəlik, biznes inamı üç ayın minimumuna geriləyib (52.8, 54.1-ə qarşı), bu isə yaxın aylarda da istehsal sektorunda zəif tendensiyanın davam edə biləcəyinə işarədir.
Xidmət sektoru da durğunluqdan çıxa bilmir
Eyni zamanda, qeyri-istehsal – yəni xidmət sektoru da durğunluq mərhələsini tərk edə bilmir. İndeks 10 ayın ən aşağı səviyyəsinə yaxın qalaraq, ölkənin ümumi iqtisadi dinamizminin zəiflədiyini göstərir. Rəqəmlər göstərir ki, təkcə sənaye deyil, daxili istehlak da pandemiya sonrası gözlənilən templə bərpa olunmur.
Yenidən tarazlıq axtarışı: Yaxın aylarda gözlənilənlər
Fundamental baxımdan, Pekinin iqtisadiyyatı canlandırmaq üçün vergi güzəştləri və infrastruktur xərclərini artırması, hələlik məhdud effekt göstərir. Qiymət rəqabətinin artması ixracatçılar arasında mənfəət payını azaldır, bu da uzunmüddətli davamlılıq riskini artırır. Növbəti aylarda daxili tələbi gücləndirən fiskal dəstək genişlənməzsə, istehsalın 2026-nın ilk rübünə qədər 50 səviyyəsinin altında qalması ehtimalı yüksəkdir.
Texniki baxımdan isə PMI göstəricisinin 49.0-a enməsi, “qırmızı zona”ya dərinləşmə siqnalı verir. 48.5 səviyyəsi orta müddətli dəstək xətti kimi qiymətləndirilir, onun altında sabitləşmə yeni tənəzzül dalğasının xəbərçisi ola bilər. Əks halda, 50.0 üzərinə dönüş yalnız dövlətin əlavə dəstək tədbirləri və ixrac sifarişlərində artım baş verərsə mümkün görünür.
Donald Tramp və Si Tsinpin (soldan sağa)
Sabitlik axtarışında incə balans
Çinin istehsal sektoru hazırda həm daxili, həm də xarici təzyiqlər arasında incə balans axtarır. Qiymət rəqabəti və zəif xarici sifarişlər fonunda hökumətin növbəti addımları kritik rol oynayacaq. Əgər tənəzzül meyli dayandırıla bilməsə, Asiya və qlobal bazarlarda da ikinci dərəcəli dalğalanmalar qaçılmaz olacaq.
Google Sites
Report abuse