ABŞ Federal Ehtiyat Sistemi (FED) noyabrın 6-7-də keçirdiyi iclasın protokollarında inflyasiyanın azalması və əmək bazarının güclü qalmasını vurğulayıb. Bu iki amil faiz dərəcələrinin azaldılması üçün əlavə şərait yaratsa da, FED rəhbərliyi bu prosesin ehtiyatla və tədricən aparılacağına işarə edib.
FED-in qərarlarının qlobal bazarlara təsiri iqtisadiyyatın növbəti mərhələlərdə necə formalaşacağı ilə bağlı xəbər verir. Protokollarda irəli sürülən əsas məqamları analiz edək.
İqtisadi şərtlər və siyasət strategiyası
FED rəsmiləri inflyasiya göstəricilərinin hədəfə yaxınlaşdığını və əmək bazarının dayanıqlılığını müsbət qiymətləndirirlər. Bununla yanaşı, faiz endirimlərinin sürətinin və vaxtının iqtisadi trendlərdən asılı olduğu vurğulanıb.
Bunun yanında, FED üzvlərinin bir qismi inflyasiya təzyiqlərinin hələ də mövcud olduğunu hesab edir və faiz dərəcələrinin yüksək səviyyədə saxlanılmasını təklif edir. Digər tərəfdən, əmək bazarının zəifləməsi baş verərsə, bu mövqeyin yenidən nəzərdən keçirilə biləcəyi bildirilir. Bu, FED-in dinamik vəziyyətlərə uyğunlaşmaq üçün çevik strategiya izlədiyini göstərir.
Neytral faiz dərəcəsinin naməlumluğu
FED-in ən böyük çətinliklərindən biri "neytral faiz dərəcəsi"nin iqtisadi fəaliyyətə təsirini qiymətləndirməkdə yaranan qeyri-müəyyənlikdir. Neytral faiz dərəcəsi iqtisadi artımı nə təşviq edən, nə də zəiflədən səviyyə olaraq qəbul edilir. Bunun dəqiq təyin olunmaması, qərar qəbul etmə prosesini çətinləşdirir.
FED-in üzvləri həmçinin iqtisadi göstəricilərdəki dəyişkənliyi vurğulayaraq, inflyasiyanın azalmasının davamlı olub-olmadığını diqqətlə izləyəcəklərini bildiriblər. Bu yanaşma iqtisadiyyatdakı qeyri-müəyyənliklər fonunda ehtiyatlı siyasət qərarlarının qəbul edilməsinə üstünlük verildiyini göstərir.
Siyasi amillər və iqtisadi ,eviklik
FED protokollarında Donald Trampın prezident seçkisindəki qələbəsi ilə bağlı hər hansı bir iqtisadi qiymətləndirmə təqdim edilməyib. Lakin protokollarda siyasi dəyişikliklərin iqtisadi siyasətə təsir edə biləcəyi ehtimalı nəzərə alınıb. FED iqtisadiyyatın dəyişkən mühitinə uyğunlaşmaq üçün çevik olmağın vacibliyini bildirir.
Siyasi dəyişikliklərdən əlavə, qlobal bazarlardakı qeyri-müəyyənliklər, xüsusən də xarici ticarət və geosiyasi risklər FED-in qərarlarını mürəkkəbləşdirən digər amillər kimi göstərilib.
İnflyasiya ilə 'mək bazarı arasındakı zərif balans
FED-in qərarlarını daha da mürəkkəbləşdirən əsas məsələ əmək bazarının sabitliyi ilə inflyasiyanın aşağı səviyyədə saxlanılması arasındakı balansdır. Əmək bazarı güclü qalsa da, inflyasiyanın qalxmaq riskinin hələ də mövcud olduğu vurğulanır.
Digər tərəfdən, əmək bazarının zəifləməsi inflyasiya təzyiqlərini azalda bilər, bu isə faiz endirimlərinin daha sürətli aparılmasına səbəb ola bilər. FED-in bu iki amil arasında incə bir xətt tutmağa çalışdığı görünür.
Yavaş faiz endirimlərinin bazarlara təsiri
FED-in faiz dərəcələrini tədricən azaltmaq strategiyası qlobal bazarlarda qarışıq reaksiyalar yarada bilər. İnflyasiyanın azaldığı bir mühitdə faiz endirimlərinin tədricən aparılması dolları dəstəkləyə bilər. Lakin əmək bazarındakı zəifləmə FED-in qərarlarında daha radikal yanaşmalar tələb edə bilər.
Beləliklə, FED-in bu yanaşması investorların daha çox qeyri-müəyyənliklərlə üzləşə biləcəyini göstərir. Qlobal maliyyə bazarlarında FED-in qərarları xüsusi diqqət mərkəzində qalacaq.
FED-in inflyasiya və əmək bazarındakı tarazlığı qorumağa çalışdığı açıqdır. Yavaş faiz endirimləri həm bazar sabitliyini təmin etmək, həm də iqtisadi artımı dəstəkləmək məqsədi daşıyır. Lakin əmək bazarında gözlənilməz zəifləmə baş verərsə, FED-in bu yanaşmasının dəyişəcəyi ehtimalı da yüksəkdir.
Bu protokollar göstərir ki, FED çevik və dinamik siyasət izləyərək iqtisadi dəyişikliklərə uyğun addımlar atmağa davam edəcək. Bu isə həm ABŞ, həm də qlobal iqtisadiyyat üçün əsas istiqamətverici amil olacaq.