Dollar İndeksi (DXY) son dövrlərdə yuxarı hərəkətini dayandıraraq aşağı korreksiya mərhələsinə daxil olub. Bu korreksiya həm texniki faktorlarla, həm də fundamental şərtlərlə izah olunur. ABŞ Federal Ehtiyat Sisteminin (FED) gözlənilən dekabr qərarı və qlobal maliyyə bazarlarındakı qeyri-müəyyənliklər dolların dinamikasına birbaşa təsir göstərir. Məqalədə bu mövzular ətraflı şəkildə təhlil ediləcək.
1. Aşırı alış və gəlirlərin reallaşdırılması
Dollar İndeksi son həftələrdə aşırı alış zonasına daxil olmuşdu. RSI (Relative Strength Index) kimi texniki göstəricilər indeksin qısa müddətli həddindən artıq qiymətləndiyini və alıcıların qazanc götürmək üçün mövqelərini bağladığını göstərir. Bu texniki vəziyyət korreksiyanın başlanmasına şərait yaradıb.
2. Gəlir reallaşdırılması və əsas dəstək səviyyələri
Son günlərdə treyderlərin qazanc götürməsi ilə qiymət əsas dəstək səviyyələrinə yaxınlaşıb. Dollar İndeksində fibonaççi 61.8% (106.60) və 100% (106) geri çəkilmə səviyyələri əsas dəstək zonalarını təşkil edir. Hazırda qiymətin bu zonalarda dayanması indeksin daha dərin korreksiyadan yayınma ehtimalını artırır.
3. Gözləmə mövqeyi və risk idarəsi
Bazarda FED-in dekabr qərarını gözləyən treyderlərin ehtiyatlı yanaşması da korreksiyaya təkan verir. Bazardakı qeyri-müəyyənliklərin artması ilə investorlar riskli mövqelərini məhdudlaşdıraraq daha az dəyişkən aktivlərə yönəlirlər.
FED-in gözlənilən dekabr açıqlamaları
FED-in dekabrda faiz dərəcələrini dəyişib-dəyişməyəcəyi ilə bağlı qərarı bazarın əsas diqqət mərkəzindədir. Son aylarda ABŞ iqtisadiyyatında inflyasiya göstəricilərinin sabitləşməsi və əmək bazarının dayanıqlığı FED-in mövqeyini daha az "şahin" etməyə şərait yarada bilər. Bu, dolların aşağı korreksiyasını gücləndirən amillərdən biridir.
Qlobal iqtisadi təsirlər və geosiyasi risklər
Donald Trampın tarif siyasətləri, Ukrayna müharibəsi və Çin ilə artan ticarət gərginlikləri qlobal iqtisadi riskləri artırır. Bu, dolların təhlükəsiz liman kimi cazibəsini artırsa da, FED-in daha ehtiyatlı mövqeyə keçməsi ehtimalını gücləndirir.
ABŞ-da ticarət kəsiri və idxal gömrük tarifləri
Trampın Kanada, Meksika və Çindən olan idxal məhsullarına tətbiq etdiyi tariflər ABŞ ticarət balansına mənfi təsir göstərə bilər. Bu da uzunmüddətli dövrdə dolların gücünü azalda biləcək fundamental faktorlar arasında yer alır.
Treyderlər FED-in qərarına qədər ehtiyatlı yanaşır və yüksək volatillikdən yayınmağa çalışırlar. ABŞ iqtisadiyyatından gələn son məlumatlar, o cümlədən inflyasiya və əmək bazarı göstəriciləri, bazarın yönünü müəyyən edəcək əsas amillərdir. FED-in daha az sərt monetar siyasətə keçməsi ehtimalı dollar üzərində təzyiq yaradır, bu da treyderlərin ehtiyatlı davranmasına səbəb olur.
Dekabr ayında FED-in faiz qərarı ilə bağlı iki ssenari mümkündür:
Sabit faiz dərəcələri
FED iqtisadiyyatın sabitləşdiyini göstərərək faiz dərəcələrini dəyişməz saxlaya bilər. Bu, dolların korreksiya mərhələsindən çıxaraq yenidən yuxarı istiqamətdə hərəkətinə təkan verə bilər.
Faiz dərəcələrinin azaldılması
FED qlobal iqtisadi zəiflik və inflyasiyanın azaldığını nəzərə alaraq faizləri endirərsə, dolların daha dərin korreksiyaya girməsi ehtimalı güclənəcək. Bu vəziyyətdə dolların əsas dəstək zonalarını test etməsi mümkündür.
Dollar İndeksinin gələcək hərəkəti həm texniki göstəricilərdən, həm də fundamental xəbərlərdən asılıdır. Aşağı korreksiya hər nə qədər müvəqqəti görünsə də, FED-in dekabr qərarı bazarın uzunmüddətli istiqamətini təyin edəcək əsas determinantdır. Treyderlər və investorlar bu prosesi diqqətlə izləməli, riskləri düzgün qiymətləndirməli və bazarın dəyişkənliklərinə uyğun strategiyalar qurmalıdırlar.