Brent markalı xam neftin fyuçers qiyməti çərşənbə günü 62 dollardan yuxarı qalxaraq, son illərin ən aşağı səviyyələrindən qısa müddət ərzində reabilitasiya etmiş oldu. Qiymət artımı əsasən təchizat tərəfli risklərin yenidən gündəmə gəlməsi ilə bağlıdır. Ağ Evin açıqlamasına görə, Tramp və Putin arasında planlaşdırılan sammitin təxirə salınması, Moskvanın Ukraynada atəşkəsə razı olmamasından sonra qərara alınıb. Bu addım Qərbin sanksiyalar və enerji tədarükündə mümkün kəsintilər barədə narahatlıqları yenidən alovlandırdı.
Sanksiyalar, Asiya bazarları və diplomatik çaşqınlıq
Hazırda Qərb ölkələri Asiya ölkələrinin, xüsusilə də Hindistanın Rusiya neftinə tələbatını azaltmağa çalışır. ABŞ Prezidenti Donald Trampın “Hindistan idxalı azaldacaq” bəyanatı gündəmin mərkəzinə çevrilib. Lakin Yeni Dehlinin Xarici İşlər Nazirliyi bu iddianı təkzib edərək, son həftə ərzində Tramp və Modi arasında bu mövzuda heç bir danışıqların aparılmadığını bildirdi. Bu ziddiyyətli açıqlamalar enerji bazarlarında əlavə qeyri-müəyyənlik yaradır və investorların risk iştahasını zəiflədir.
ABŞ neft ehtiyatları azalır, təchizat sıxlaşır
Digər tərəfdən, ABŞ Enerji Nazirliyi 1 milyon barel nefti Strateji Neft Ehtiyatına əlavə etmək planını elan edib. Bu qərar qısamüddətli təklifin azaldılması və bazarda sıxlığın yaranması ehtimalını gücləndirir. Eyni zamanda, sənaye məlumatları göstərir ki, ABŞ-da xam neft ehtiyatları ötən həftə 3 milyon barel azalıb – bu, son dörd həftə ərzində ilk azalma faktıdır. Benzin də daxil olmaqla, yanacaq ehtiyatlarının azalması isə daxili bazarda tələb-təklif balansının tədricən daraldığını göstərir.
Bazarın növbəti istiqaməti: Sabitlik, yoxsa dalğalanma?
Hazırkı vəziyyət neft bazarlarında həm siyasi, həm də iqtisadi faktorların qarşılıqlı təsirini bir daha nümayiş etdirir. Brentin 62 dolları keçməsi texniki baxımdan müsbət siqnal sayılsa da, geosiyasi gərginliklərin davamı qiymətlərin yenidən dəyişkən xarakter almasına səbəb ola bilər.
Analitiklər hesab edirlər ki, yaxın həftələrdə bazar iştirakçıları həm ABŞ ehtiyat göstəricilərini, həm də Rusiya–Qərb münasibətlərindəki dinamikanı diqqətlə izləyəcəklər.
Beləliklə, neftin bərpası hələ tam sabitlik deyil — bazar hələ də siyasətin ritmi ilə hərəkət edir. Dünya isə yenidən enerjinin həm iqtisadi, həm də diplomatik dəyərinin şahididir.