Son dövrlərdə qlobal maliyyə bazarlarında baş verən hadisələr, xüsusən də dollar ilə İsveçrə frankı (USD/CHF) arasındakı məzənnədəki dəyişikliklər, iqtisadi göstəricilər və geosiyasi risklərlə əlaqədar diqqət çəkir. ABŞ-da pərakəndə satış məlumatlarının gözləntilərdən üstün gəlməsi və Rusiya-Ukrayna münaqişəsinin artması İsveçrə frankının möhkəmlənməsinə səbəb olub.
USD/CHF məzənnəsi bazar ertəsi Avropa sessiyasının əvvəlində 0.8875 səviyyəsinə qədər düşüb. Bu vəziyyətin yaranmasında bir neçə əsas faktor rol oynayır:
ABŞ iqtisadi göstəriciləri: Oktyabr ayında ABŞ pərakəndə satışları 0.4% artaraq 0.3%-lik proqnozları üstələyib. Sentyabr ayı üzrə göstərici isə 0.8%-ə yenidən baxılıb. Bu məlumatlar ABŞ iqtisadiyyatının dayanıqlılığını göstərsə də, dolların güclənməsinə kifayət etməyib.
Fed rəsmilərinin şərhləri: Boston Fed Prezidenti Susan Collins dekabr ayında faiz dərəcələrinin azaldılmasının mümkün olduğunu, lakin son qərarın iqtisadi məlumatlara əsaslanacağını bildirib. Çikaqo Fed Prezidenti Austan Goolsbee isə bazarların faiz dəyişikliyinə həddən artıq reaksiya verdiyini və daha yavaş bir yanaşmanın vacib olduğunu qeyd edib.
İsveçrə frankı, qlobal geosiyasi qeyri-müəyyənliklər zamanı ənənəvi olaraq "təhlükəsiz liman" valyutası olaraq qəbul edilir. Rusiya-Ukrayna münaqişəsində yeni mərhələnin başlanması frankın daha da güclənməsinə şərait yaradıb.
Rusiya-Ukrayna gərginliyi: CNN xəbər verir ki, ABŞ administrasiyası Ukraynaya ABŞ istehsalı olan silahlarla Rusiyaya hücum etməyə icazə verib. Bu qərar münaqişənin yeni səviyyəyə keçməsi ilə nəticələnə bilər. İsveçrə frankı isə belə geosiyasi risklər zamanı investorların sığortalanma vasitəsinə çevrilir.
İsveçrə istehsal göstəriciləri: Bu həftə üçün gözlənilən İsveçrə sənaye istehsalı ilə bağlı məlumatlar da frankın məzənnəsinə təsir göstərə bilər.
Dolların zəifləməsi həm geosiyasi, həm də iqtisadi səbəblərlə əlaqələndirilir. Donald Trampın siyasətləri ilə bağlı ticarət spekulyasiyaları əvvəlki dinamizmini itirib. Buna baxmayaraq, ABŞ iqtisadiyyatının möhkəm göstəriciləri dolların aşağı istiqamətli hərəkətini məhdudlaşdıra bilər.
Fed-in növbəti addımları: Fed rəsmiləri faiz dərəcələrində tədrici yanaşmanın tərəfdarıdır. Dekabr ayında 25 baza bəndlik faiz endirimi ehtimalı 65%-dir, lakin qərar iqtisadi göstəricilərə əsaslanacaq.
Pərakəndə satışların əhəmiyyəti: Pərakəndə satışların güclü nəticələri istehlakçıların hələ də aktiv olduğunu göstərir ki, bu da iqtisadi dayanıqlığın əlamətidir.
Rusiya-Ukrayna münaqişəsinin gərginləşməsi və ABŞ-ın bu münaqişəyə yanaşmasında dəyişikliklər qlobal maliyyə bazarlarında yeni risklər yaradır. Təhlükəsiz liman aktivlərinə, xüsusən də İsveçrə frankına olan tələbat artacaq. Digər tərəfdən, dolların gələcək dinamikası Fed-in qərarlarından və geosiyasi hadisələrin inkişafından asılı olacaq.
USD/CHF məzənnəsindəki dəyişikliklər həm iqtisadi, həm də geosiyasi hadisələrdən təsirlənir. İsveçrə frankının güclənməsi geosiyasi gərginliklərin təsirini əks etdirir. Eyni zamanda, dollar Fed-in ehtiyatlı yanaşması və iqtisadi göstəricilərlə balanslaşdırılır. Gələcək günlərdə həm Rusiya-Ukrayna münaqişəsinin inkişafı, həm də Fed-in qərarları bazar iştirakçılarının diqqət mərkəzində olacaq. Valyuta bazarları üçün risk və fürsətlərin bir arada olduğu dinamik bir dövr davam edir.