Qızılın unsiyası cümə günü 4 340 dollar səviyyəsinə yüksələrək, ilin əvvəlində vurduğu tarixi rekord səviyyəsinə bir daha yaxınlaşıb. Bu, 2020-ci ilin mart ayından ən güclü həftəlik artım tempidir. Qlobal iqtisadi qeyri-müəyyənlik, ABŞ–Çin arasında ticarət gərginliyinin yenidən alovlanması və ABŞ regional banklarda yaranan stres, investorları yenidən “təhlükəsiz liman” aktivlərinə yönəldib. Çin son günlər ABŞ-ı nadir torpaq metalları ilə bağlı “panika yaratmaqda” ittiham edib ki, bu da geosiyasi riskləri bir qədər də artırıb.
Faiz endirimi gözləntiləri və zəifləyən dolların təsiri
Qızılın yüksəlişinə əsas dəstək isə ABŞ Federal Ehtiyat Sistemi (Fed) sədrinin son çıxışları olub. Jerom Povel zəifləyən əmək bazarına işarə edərək, yaxın aylarda faiz endiriminin mümkünlüyünü qeyd edib. Hazırda bazarlar 0.25% endirimi demək olar ki, tam qiymətləndirir, dekabrda isə növbəti endirim ehtimalı da yüksəlib. Faizlərin azalması perspektivi dolların dəyərini zəiflədir və faiz gəliri gətirməyən qızıl üçün ciddi üstünlük yaradır.
Mərkəzi banklar və fond axınları yüksəlişi gücləndirir
Bununla yanaşı, mərkəzi bankların rekord həcmdə qızıl alışı, eləcə də ETF-lərə güclü kapital axınları bazardakı yüksəlişi dəstəkləyir. İl ərzində qızılın ümumi dəyəri artıq 60%-dən çox artıb. Bu artım yalnız qısamüddətli makro amillərlə deyil, həm də investorların sistemik risklərə qarşı qorunma strategiyalarını yenidən nəzərdən keçirməsi ilə bağlıdır. Qlobal maliyyə sistemində inamın zəiflədiyi bir vaxtda, qızıl bir daha öz “universal dəyər saxlama vasitəsi” rolunu təsdiqləyir.
Qızılın sükunətdən doğan yüksəlişi
Hazırda qızıl bazarını hərəkətə gətirən əsas qüvvə qorxu deyil, təhlükəsizlik axtarışıdır. Ticarət gərginlikləri, maliyyə sistemi riskləri və yumşaq pul siyasəti birləşərək onu tarixi zirvəyə daşıyır. Faiz endirimləri bu ilin sonuna qədər reallaşsa, qızıl üçün növbəti hədəf 4 400–4 500 dollar aralığı ola bilər. Görünən odur ki, investorlar indi bir daha qızılı sadəcə metal kimi deyil, dünyanın dəyişkən iqtisadi balansının barometri kimi görürlər.