Tarif dalğası altında parlayan metal: Qızıl yeni zirvələrə doğru 

2025-ci ilin ilk səkkiz ayı ərzində Donald Trampın ikinci prezidentliyi dövründə ABŞ-ın tətbiq etdiyi ticarət tarifləri, iqtisadi gündəmin mərkəzinə çevrilmişdir. Tariflərin səviyyəsi tarixdə görünməmiş şəkildə — yanvar-aprel aralığında ortalama 2.5%-dən 27%-ə qədər yüksəlmiş və xüsusilə də polad, alüminium, avtomobil hissələri və texnoloji məhsulları əhatə edən yüksək tarif paketləri ilə müşayiət olunmuşdur. 

Bu sərt iqtisadi tədbirlər fonunda, bir çox analitik və beynəlxalq təşkilatlar tariflərin idxal xərclərini artıraraq inflyasiyaya təzyiq yaradacağını, bu isə investorları təhlükəsiz liman sayılan qızıl kimi əmlaklara yönəldə biləcəyini vurğulayırlar.

Əslində, bu proqnozlar artıq öz təsdiqini tapmaqdadır. 2025-ci ilin iyuluna qədər qızılın qiyməti təxminən +26 – 28% artaraq unsiyası 3 325$ səviyyəsinə çatmış, bəzi günlərdə 3 316 – 3 320$ aralığında yeni tarixi zirvələr sınanılmışdır.

Beynəlxalq investisiya banklarının verdiyi proqnozlara əsasən, ilin sonuna qədər bu artım tendensiyası davam edə bilər. Goldman Sachs 2025-ci ilin sonuna qızılın 3 700, JPMorgan isə 3 675$ səviyyəsində olacağını proqnozlaşdırır. Daha cəsarətli ssenarilərdə isə analitiklər qızılın 4 000-ə qədər dəyər qazanacağını ehtimal edirlər. Ed Yardeni və State Street kimi qurumlar bu artımın arxasında duran əsas səbəblər kimi inflyasiya təzyiqləri, real faizlərin mənfi zonaya keçməsi və investorların qoruyucu aktivlərə yönəlməsini göstərirlər.

Tariflər təkcə idxal xərclərini artırmaqla qalmır, həm də istehlakçı qiymətləri üzərində təzyiq yaradır. ABŞ-da inflyasiya gözləntiləri artıq 3% səviyyəsinə yüksəlmiş, bu isə Federal Ehtiyat Sisteminin 2%-lik inflyasiya hədəfini ciddi şəkildə aşır. Reallıqda isə tariflərin iqtisadiyyat tərəfindən "həzm edilməsi" müşahidə olunur: səhm bazarları yüksəlişdədir — S&P 500 bu il +5.5%, Nasdaq isə +26% artmışdır. Bu isə göstərir ki, bazar iştirakçıları real sektorun möhkəmliyinə inanırlar.

Qlobal miqyasda da bu trendlər dəstəklənir. Mərkəzi banklar 2025-ci ildə 900 tondan çox qızıl almaq niyyətindədirlər və BRICS ölkələri kimi iqtisadi bloklar qızılı valyuta ehtiyatlarında daha önəmli mövqeyə gətirməyi hədəfləyir. 

Qısası, Donald Trampın yeni tarif siyasəti inflyasiyanı artırmaqla, qızılın dəyər qazanmasını stimullaşdırır. İndiyə qədərki statistika göstərir ki, iqtisadiyyat bu sərt tarif tədbirlərinə müqavimət göstərə bilir və nəticədə qızıl bazarında həm fundamental, həm də investor psixologiyası ilə dəstəklənən yeni rekordlar yaranır.

Beləliklə, mövcud tendensiyalar dəyişməzsə, 2026-cı ilə qədər qızılın 4 000 – 5 000 həddinə qədər yüksəlməsi real ssenari ola bilər. Bu isə onu təkcə "təhlükəsizlik limanı" deyil, eyni zamanda, strateji sərmayə aləti kimi daha geniş miqyasda qəbul etdirə bilər.