2024-cü ilin noyabrında Yapon yeni dollar qarşısında 153 səviyyəsini keçərək ciddi dəyərdən düşmə yaşadı. Bu devalvasiya Bank of Japan-ın (BOJ) oktyabr ayı siyasət toplantısından çıxan rəylərdəki fikir ayrılıqlarının işığında formalaşdı. Poliqonal siyasətçilər arasında, xüsusən qlobal iqtisadi qeyri-müəyyənliklər və bazarda artan volatillik barədə narahatlıqlar özünü göstərdi. Yen kursunun sürətli azalması da bu narahatlıqların əsas səbəbi kimi vurğulandı.
BOJ-un proqnozlarına görə, mərkəzi bankın referans siyasət faizini 2025-ci ilin ikinci yarısında 1%-ə qaldırması gözlənilir. Bu plan, daxili inflyasiyanın sabitləşməsi və iqtisadi canlanma əlamətlərinin artması halında mümkün görünür. Ancaq bu qərarın reallaşdırılması dünya iqtisadiyyatındakı dəyişikliklərdən və əsasən Amerika Birləşmiş Ştatları ilə Çin arasındakı ticarət münasibətlərindən asılı olacaq.
ABŞ-da Donald Trampın prezident seçilməsindən sonra dolların güclənməsi yenə mənfi təsir göstərdi. Bu vəziyyət Yaponiyadan xaricə gedən kapitalın artmasına, yenin isə zəifləməsinə səbəb oldu. Xüsusilə investorlar ABŞ iqtisadiyyatında irəliləyiş və sabitlik əlamətlərini gördükcə dolların güc qazanmasını təmin etdi. Nəticədə, ABŞ ilə Yaponiya arasında faiz fərqi genişlənərək yapon valyutasını daha da zəiflətdi.
Yenin sürətli dəyərdən düşməsinə qarşı çıxmaq üçün Yaponiyanın maliyyə naziri Katsunobu Kato, valyuta bazarlarında "həddindən artıq dalğalanmaları" önləmək üçün "uyğun tədbirlər" görəcəklərini bəyan etdi. Bu addım, valyuta spekulyasiyalarına qarşı bir xəbərdarlıq olmaqla yanaşı, investorların yenin daha da dəyər itirəcəyindən qorunması məqsədi daşıyır. Hökumətin bu yöndəki mesajları yenin bərpasını dəstəkləmiş olsa da, qlobal bazarlardakı qeyri-müəyyənliklər və digər güclü faktorlar hələ də təsirini göstərir.
Bu gün (11.11.2024) yenin dəyərinin gələcəkdə hansı səviyyələrdə qərarlaşacağı bir çox faktordan asılı olaraq dəyişir. BOJ-un faiz artırmaq planları qlobal iqtisadi çətinliklərlə uyğunlaşdığı halda, yenin dəyər itirməsinin müəyyən bir səviyyədə dayandırılması mümkündür. Yenə olan tələbin artması və siyasi dəstəklər nəticəsində yenin yenidən güc qazanacağı gözlənilir.